اکو قلبی (اکوکاردیوگرافی) یک روش غیرتهاجمی است که با استفاده از امواج صوتی، تصاویری از قلب را برای پزشکان فراهم می‌آورد تا ساختار، عملکرد و ناهنجاری‌های قلب را بررسی کنند. برای فهم نتایج و ارزیابی سلامت قلب، دانستن اصطلاحات تخصصی این آزمایش اهمیت زیادی دارد. در ادامه، با اصطلاحات اکو قلبی که پرکاربرد هستند در اکوکاردیوگرافی آشنا می‌شویم که می‌توانند در درک نتایج این تست بسیار کمک‌کننده باشند.
جدول اصطلاحات تخصصی اکو قلبی و توضیحات آن‌ها
| اصطلاح | توضیح |
|---|---|
| اکوکاردیوگرافی (Echo) | روشی برای تصویربرداری از قلب با استفاده از امواج صوتی |
| ای اف (EF یا Ejection Fraction) | کسری از خون که در هر ضربان از بطن چپ به بیرون پمپاژ می‌شود؛ شاخص عملکرد قلب است |
| اکو داپلر (Doppler Echocardiography) | روش بررسی جریان خون درون قلب و تشخیص ناهنجاری‌های دریچه‌ای |
| اکوی استرس (Stress Echo) | اکو قلب هنگام فعالیت فیزیکی یا دریافت داروی خاص برای ارزیابی عملکرد قلب |
| بطن چپ (Left Ventricle یا LV) | بطن اصلی قلب که خون را به سراسر بدن پمپاژ می‌کند |
| بطن راست (Right Ventricle یا RV) | بطن راست قلب که خون را به ریه‌ها پمپاژ می‌کند |
| حجم پایان دیاستولیک (EDV) | حجم خونی که در پایان دیاستول (مرحله استراحت قلب) در بطن چپ قرار دارد |
| حجم پایان سیستولیک (ESV) | حجم خونی که پس از انقباض بطن‌ها در بطن چپ باقی می‌ماند |
| کسر تخلیه‌ای بطن چپ (LVEF) | درصد خون تخلیه‌شده از بطن چپ در هر ضربان |
| برون‌ده قلبی (Cardiac Output) | میزان خونی که در هر دقیقه توسط قلب پمپاژ می‌شود؛ یکی از شاخص‌های سلامت قلب |
| پریکارد (Pericardium) | غشایی که قلب را احاطه کرده و از آن محافظت می‌کند |
| ریگورژیتیشن میترال (MR) | بازگشت خون از بطن چپ به دهلیز چپ به دلیل عملکرد نامناسب دریچه میترال |
| شریان آئورت (Aorta) | شریان اصلی که خون را از قلب به سایر بخش‌های بدن منتقل می‌کند |
| آریتمی (Arrhythmia) | بی‌نظمی یا اختلال در نظم و سرعت ضربان قلب |
| میتروال پروپلاسپ (MVP) | افتادگی دریچه میترال که ممکن است منجر به ریگورژیتیشن میترال شود |
| سونوگرافی قلبی (Cardiac Sonography) | تکنیکی برای تهیه تصاویر از قلب با امواج صوتی |
| سایز دهلیز چپ (Left Atrial Size) | اندازه دهلیز چپ که تغییرات آن می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات قلبی باشد |
| اکوی ترانس‌توراسیک (TTE) | نوع رایج اکو قلب که از طریق دیواره قفسه سینه انجام می‌شود |
| اکوی ترانس‌اوسوفاژیال (TEE) | اکو قلب از طریق مری برای دستیابی به تصاویر دقیق‌تر |
| فشار ریوی (Pulmonary Pressure) | فشار خون در رگ‌های ریوی که نشان‌دهنده عملکرد ریه‌ها و قلب راست است |
| پرفیوژن قلبی (Cardiac Perfusion) | میزان خون‌رسانی به عضله قلب که اهمیت زیادی در عملکرد سالم قلب دارد |
| بیماری شریان کرونری (Coronary Artery Disease) | تنگی یا انسداد در عروق کرونری که به کاهش خون‌رسانی به قلب منجر می‌شود |
| والویلوپاتی (Valvulopathy) | بیماری‌های مرتبط با دریچه‌های قلب که می‌تواند شامل تنگی یا نارسایی باشد |
| اندازه بطن چپ در سیستول و دیاستول | اندازه‌گیری ابعاد بطن چپ در فازهای مختلف انقباض و استراحت قلب |
| اکو دو بعدی (2D Echo) | تکنیک دو بعدی برای مشاهده تصاویر ساختاری قلب |
| اکو سه‌بعدی (3D Echo) | تکنیک پیشرفته سه‌بعدی برای مشاهده دقیق‌تر ساختارها و عملکرد قلب |
| آنوریسم آئورت (Aortic Aneurysm) | تورم یا برآمدگی غیرطبیعی در دیواره شریان آئورت که می‌تواند خطرناک باشد |
| دریچه آئورتی تنگی (Aortic Stenosis) | تنگی دریچه آئورت که باعث کاهش جریان خون از بطن چپ به آئورت می‌شود |
| حفره دهلیزی (Atrial Septal Defect یا ASD) | نقص در دیواره بین دو دهلیز قلب که باعث ایجاد ارتباط غیرطبیعی بین آن‌ها می‌شود |
| نارسایی قلبی (Heart Failure) | وضعیتی که در آن قلب نمی‌تواند خون را به‌خوبی پمپاژ کند و منجر به تجمع خون در بدن می‌شود |
رزرو نوبت رایگان مشاوره از کلینیک قلب و عروق سپید
دریافت نوبت ویزیت پزشک متخصص قلب و عروق
۱. کسر تخلیه‌ای (Ejection Fraction یا EF)
کسر تخلیه‌ای به درصد خونی اشاره دارد که در هر ضربان از بطن چپ خارج می‌شود. مقدار EF نشانگر عملکرد قلب است و معمولاً بین ۵۵ تا ۷۰ درصد، نرمال در نظر گرفته می‌شود. مقدار پایین‌تر از این محدوده ممکن است نشان‌دهنده نارسایی قلبی باشد.
۲. اکو داپلر (Doppler Echocardiography)
این نوع اکو برای بررسی جریان خون درون قلب و عروق استفاده می‌شود. اکو داپلر با تحلیل سرعت و جهت جریان خون، امکان تشخیص ناهنجاری‌های دریچه‌ای مانند تنگی یا نارسایی دریچه‌ها را برای بهترین دکتر فوق تخصص قلب و عروق فراهم می‌کند.
۳. بطن چپ (Left Ventricle یا LV)
بطن چپ قلب، محفظه‌ای است که خون را به تمام نقاط بدن پمپاژ می‌کند. ارزیابی عملکرد بطن چپ، از جمله حجم و ضخامت دیواره آن، اهمیت بالایی در تشخیص نارسایی و اختلالات قلبی دارد.
۴. برون‌ده قلبی (Cardiac Output)
این شاخص، میزان خونی را که توسط قلب در هر دقیقه به بدن پمپاژ می‌شود نشان می‌دهد. برون‌ده قلبی نشانگر عملکرد کلی قلب است و تغییرات آن می‌تواند به پزشکان در تشخیص مشکلات قلبی کمک کند.
۵. اکوی استرس (Stress Echo)
اکوی استرس روشی است که عملکرد قلب در شرایط استرس (مثل ورزش یا با دارو) بررسی می‌شود. این تست برای تشخیص انسداد شریان‌های کرونری و ارزیابی تحمل قلب در برابر فعالیت‌های سنگین کاربرد دارد.
۶. حجم پایان دیاستولیک (End-Diastolic Volume یا EDV)
EDV به حجم خونی که در بطن چپ در پایان دیاستول (مرحله استراحت قلب) قرار دارد اشاره می‌کند. این مقدار نشان‌دهنده ظرفیت قلب برای پمپاژ خون است و در تشخیص عملکرد بطن چپ کاربرد دارد.
۷. اصطلاحات اکو قلبی در حجم پایان سیستولیک (End-Systolic Volume یا ESV)
حجم پایان سیستولیک، میزان خونی است که پس از انقباض بطن‌ها در بطن چپ باقی می‌ماند. افزایش ESV معمولاً نشان‌دهنده کاهش قدرت پمپاژ قلب است.
۸. دیواره بین بطنی (Interventricular Septum یا IVS)
دیواره عضلانی که بطن چپ و راست را از هم جدا می‌کند. ضخامت و عملکرد این دیواره نقش مهمی در انتقال موثر خون بین بخش‌های مختلف قلب ایفا می‌کند.
۹. ریگورژیتیشن (Regurgitation)
ریگورژیتیشن به بازگشت خون از یک دریچه به عقب اشاره دارد. این مشکل می‌تواند در هر یک از دریچه‌های قلب (مانند میترال، آئورت، یا سه‌لتی) رخ دهد و اغلب نیاز به پیگیری دقیق دارد.
۱۰. تنگی دریچه‌ای (Stenosis)
تنگی دریچه به وضعیتی اطلاق می‌شود که دریچه قلب باریک شده و در نتیجه جریان خون از آن محدود می‌شود. این وضعیت باعث افزایش فشار روی قلب و در طولانی‌مدت می‌تواند موجب نارسایی قلبی شود.
۱۱. شریان آئورت (Aorta)
آئورت بزرگ‌ترین شریان بدن است که خون را از بطن چپ به سایر اندام‌ها انتقال می‌دهد. بررسی عملکرد آئورت در اصطلاحات اکو قلبی برای تشخیص انسدادها، تنگی یا آنوریسم (برآمدگی) آئورت اهمیت دارد.
۱۲. ضخامت دیواره بطن چپ (Left Ventricular Wall Thickness)
افزایش ضخامت دیواره بطن چپ ممکن است نشان‌دهنده فشار خون بالا یا بیماری‌های قلبی باشد. این اندازه‌گیری به پزشکان در تشخیص فشار بالا و کاردیومیوپاتی کمک می‌کند.
۱۳. اکوی ترانس‌توراسیک (Transthoracic Echocardiography یا TTE)
TTE یکی از رایج‌ترین روش‌های اکو است که از طریق دیواره قفسه سینه انجام می‌شود و تصاویری از قلب را بدون نیاز به جراحی ایجاد می‌کند. این روش ایمن و بدون درد است و نتایج بسیار دقیقی ارائه می‌دهد.
۱۴. اکوی ترانس‌اوسوفاژیال (Transesophageal Echocardiography یا TEE)
در TEE، پروب از طریق مری وارد می‌شود و تصاویر دقیق‌تری از قلب به دست می‌آید. این اصطلاحات اکو قلبی روش برای بررسی مشکلات ساختاری قلب یا عروق اصلی مفید است.
۱۵. نارسایی قلبی (Heart Failure یا HF)
نارسایی قلبی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن قلب نمی‌تواند خون را به‌خوبی پمپاژ کند. این وضعیت با علائمی چون تنگی نفس، خستگی و تورم پاها همراه است و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد.
۱۶. آنوریسم آئورت (Aortic Aneurysm)
آنوریسم آئورت، تورم یا برآمدگی غیرطبیعی در دیواره آئورت است. این شرایط خطرناک است و در صورت پارگی می‌تواند منجر به مرگ شود.
۱۷. میتروال پروپلاسپ (Mitral Valve Prolapse یا MVP)
اصطلاحات اکو قلبی MVP، دریچه میترال به‌طور صحیح بسته نمی‌شود و ممکن است منجر به بازگشت خون به دهلیز چپ شود. این وضعیت در موارد شدید ممکن است نیاز به درمان‌های دارویی یا جراحی داشته باشد.
۱۸. کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (Hypertrophic Cardiomyopathy یا HCM)
این بیماری شامل ضخیم شدن غیرطبیعی دیواره‌های قلب است و می‌تواند باعث انسداد جریان خون و نارسایی قلبی شود. تشخیص آن با اکوکاردیوگرافی امکان‌پذیر است.
۱۹. ضخامت دیواره بین دهلیزی (Atrial Septal Thickness)
ضخامت دیواره بین دو دهلیز قلب، در ارزیابی ساختاری و تشخیص نقص‌های موجود در قلب اهمیت دارد. این ضخامت غیرطبیعی می‌تواند نشانه‌ای از برخی بیماری‌های قلبی باشد.
آنچه در این مقاله خواندیم:
آشنایی با اصطلاحات اکو قلبی و مفاهیم کلیدی اکو قلبی می‌تواند به بیماران کمک کند تا نتایج آزمایشات قلبی را بهتر درک کنند و در روند درمان خود مشارکت فعال‌تری داشته باشند. از آنجا که قلب نقش حیاتی در سلامت بدن دارد، تشخیص و درمان به‌موقع هرگونه ناهنجاری از اهمیت بالایی برخوردار است.
شماره تماس مشاوره رایگان :
۰۲۱۸۸۰۷۰۴۴۶
۰۲۱۸۸۰۹۰۵۸۳
۰۲۱۸۸۵۹۶۳۲۵
بدون دیدگاه